Gedagte vir Vandag

JESUS SE EERSTE TOESPRAAK VOLGENS DIE EVANGELIE VAN MATTEUS : DIE BERGREDE!

(Matt. 5-7)

SOSIALE KWESSIES: VYFDE VOORBEELD VAN GROTER GETROUHEID AAN DIE WET IN DIE ALLEDAAGSE LEWE. (Matt. 6:19-7:12)

MOENIE OOR ANDER OORDEEL NIE (1) – OORDEEL REGVERDIG!

(Luk. 6:37-38, 41-42)

Matt. 7:1-2 – “Moenie oordeel nie, sodat oor julle nie geoordeel word nie; met dieselfde oordeel waarmee julle oor ander oordeel, sal oor julle geoordeel word, en met dieselfde maat waarmee julle vir ander meet, sal vir julle gemeet word.”

Jesus verskuif nou Sy waarskuwings en riglyne teen skynheiligheid (Hoofstuk 6), en begin Hoofstuk 7 met ‘n waarskuwing teen oordeel, alhoewel die verkeerde tipe oordeel, ook aan skynheiligheid kan verbind word. Die feit is dat wanneer mens oordeel, jy jou mening lug oor ‘n ander. Dit is nie sodanig ‘n probleem nie, maar wanneer ons ander vanuit “ek-is-beter-as-jy” houding oordeel, verander dit na veroordeel, en daar is ‘n verskil. Veroordeel speel jý regter en verklaar ander skuldig terwyl net God die reg het om dit te doen. En dit is nie in God se aard om te veroordeel nie, Hy vergewe en spreek mense vry want uit liefde betoon Hy genade!

Die skrifgeleerdes en Fariseërs het weereens hul eie interpretasie toegepas t.o.v. oordeel oor ander mense. Hulle het voorgehou dat iemand wat sy naaste voordelig oordeel, sal voordelig geoordeel word deur God. Om hierdie voordelige en goeie oordeel te bevestig, was daar ses goeie werke wat hulle gereken het, deur God beloon sou word in hierdie en die toekomstige wêreld: Naaste se lewensomstandighede in ag neem; besoeke aan siekes; gebedstoewyding; kinders oplei in die Wet; gasvryheid en goeie denke van naaste het. Dit was eintlik maklike riglyne om na te kom, maar die geskiedenis van die godsdiensleiers van destyds, vertel ‘n ander storie. Dit is seker een van die mees wanpersepsies van die wêreld want daar is bitter min of selfs geen persoon, wat nog nooit iemand anders geoordeel het nie.

Waarom sou Jesus ‘n beroep op ons doen om nie ‘n ander te oordeel nie? Eerstens ken ons nie al die feite van ‘n ander se lewensomstandighede nie en is dit nodig om onsself in ‘n ander se skoene te plaas om dalk te besef wat daardie persoon se behoeftes en versoekings is. Wanneer ál die feite bekend is van ‘n ander, is dit moontlik om selfs goeie dinge in ‘n slegte mens waar te neem. ‘n Kristal lyk aanvanklik dof maar wanneer dit gedraai word sodat die son op ‘n sekere hoek daarop skyn, word die mooiste kleure opgetower. Soek die onderliggende skoonheid in ander en verwag dan dat hulle dieselfde aan jou doen.

Tweedens moet ons versigtig wees met onpartydige oordeel. Instink en redelose optrede kan iemand klaar beoordeel. Jou eie lewe kan met so dik laag stof bedek wees dat die bietjie vuilgoed wat jy van ‘n ander wil afstof, nie raakgesien word nie. Die gevolglike probleem daarvan is dat mens geneig is om jou eie sondetjies met verkleinwoordjies te spel en na ander, met ‘n vergrootglas kyk. Helaas is dit altyd ander wat “gemeet word” en die fout by ander gevind word, terwyl net ék die vrome, opregte en heilige bly met ‘n klomp goue sterretjies agter my naam. Ons moet egter onthou Jesus waarsku dat “met dieselfde maat waarmee ons vir ander meet, sal vir ons gemeet word.”

Dan is daar natuurlik die persoon wat as “wêreldkenner” bekend staan. Hy weet álles van enige onderwerp, ken almal en is ‘n wêreldkenner, veral by sport. Wanneer ‘n speler byvoorbeeld ‘n fout maak word hy afgeskryf en beoordelend vervang met die “kenner” se speler. (Ek wonder soms of die “kenner” met die kantlynkritiek beter sou kon doen in dieselfde omstandighede?) Jesus waarsku teen sulke foutvinderige ingesteldheid. Ons het genoeg om te doen om ons eie lewensfoute te kritiseer as om vitterige regstellings by ander te soek, ander uitmekaar te trek en lekker te kry oor hulle foute.

“The world is full of people who claim the right to be extremely vocal in criticism and totally exempt from action” (William Barclay)

Gebed: Ag Here, vergewe my kritiese en beoordelende gees. Help my om met meer takt en selfregverdiging met ander om te gaan. Dit is vir my so maklik om te sien hoe ander se lewe ongeorganiseerd is, hoe agtelosig hulle is, hoe selde hulle bietjie ekstra moeite doen, hoe maklik hulle kan oordeel. Ek kan myself nie weerhou van “bekommernis” oor ander se probleme en foute nie. Wanneer ek egter myself krities evalueer, kom ek agter dat dit niks anders was as ‘n oordeel van selfsugtige motiewe nie. Dra my, help my, vernuwe my, o Gees van God. Amen.